donderdag 26 maart 2009

From Istanbul with Karaoke

Ik heb twee keer een muziekstuk op een vreemde manier leren kennen. Dat komt doordat ik niet muzikaal ben en weinig van muziek weet, want later ben ik er steeds achtergekomen dat wat ik leerde kennen wereldberoemd is.

De eerste keer was kort nadat ik door mijn leraar Duits in Wenen mij 'Der Untergeher' van Thomas Bernard aanraadde. Dit boek gaat over twee personen die ondanks (of juist dankzij) hun grote talenten in hun leven mislukt zijn. Ze studeerden beiden in het Mozarteum bij de beroemde pianist Vladimir Horowitz, maar hingen hun piano aan de wilgen nadat ze hun medestudent Glenn Gould de Goldbergvariationen van Bach hoorden spelen. Geconfronteerd met de absolute perfectie van Gould's uitvoering, beseften ze dat alles wat zij vanaf dat moment op de piano zouden doen daar schril bij zou afsteken en zinloos zou zijn.

Ik was wel benieuwd of die Gould echt had bestaan en begaf me, terug in Amsterdam, naar de platenwinkel. Ik kocht de CD en draaide die in de daarop volgende jaren blauw.

De twee keer kwam vele jaren laten, in oktober 2007, in Istanbul om precies te zijn. Ik had die ochtend de biënnale bezocht en liep met mijn kaartje de aanpalende kunsthal binnen waar ze een overzicht hadden van de beste kunstwerken van de biënnale van de afgelopen zoveel jaar. Waarom weet ik niet meer, maar ik sloot me aan bij een groep toeristen, die werd rondgeleid door iemand die met zijn overhemd, pantalon, keurige grijze haren en zwaar brits accent net iets te net was voor het belichten van de veelal obscure kunstwerken: foto's van vrouwen met koranteksten op hun lichaam, lege olietanks van de oliesmokkel tussen Turkije en Irak in de jaren negentig, Turks briefgeld waarop Atatürk zijn handen voor zijn ogen houdt, vol schaamte voor de vele nullen op het biljet... Maar de gids was goed geïnformeerd, vertelde enthousiast en hield ons steeds voor: het beste, het beste wat de biënnale ooit te bieden had gehad, moest nog komen.

Toen we voor een hok stonden vertelde hij over ene Phil Collins. Nee niet over die verschrikkelijke zanger, er kon geen grote verschil zijn tussen die verschrikkelijke kitscherige muziek van die verschrikkelijke zanger en de werken van deze Phil Collins. Wat had de Phil Collins gedaan? Op een dag hingen er in Istanbul aanplakbiljetten. Fans van The Smiths werd gevraagd om hun in het kader van een kunstproject dan en dan daar en daarheen te komen om hun favoriete nummer van The Smiths te karaoken. Op de oproep kwamen veel mensen af. Terwijl ze hun favoriete nummer zongen, nam Collins ze op, met op de achtergrond een bluescreen waarop kitscherige landschappen waren geprojecteerd. "De karaoke was van hoge kwaliteit", besloot de gids, voordat we de ruimte binnenstapten waar de opnames werden geprojecteerd.

Toen ik net een nummer van The Smits opzette, schoot me dit verhaal te binnen. Ik besloot op Youtube te kijken van er van de Phil Collins en de Smiths te vinden was. Een paar filmpjes, niet van al te goede kwaliteit, maar goed genoeg om een idee te krijgen hoe mijn (late) liefde voor The Smiths ontstaan is.






Foto's

sake.vanderwall - View my most interesting photos on Flickriver